“Epilepsi piliyle” dikkat, algı, duyguda gelişim

 

Prof. Dr. Gökben, Ege Üniversitesi’nin Ege Bölgesinde çocuklarda  VNS (Epilepsi Pili) uygulaması yapan tek üniversite hastanesi olduğunu; pil takılan hastaların Çocuk Nörolojisi ve Çocuk Psikiyatrisinde izlendiğini belirterek, “VNS etkisinin duygudurum üzerinde de olumlu etkileri var. Depresyonlarda bir tedavi seçeneği. Dikkat, algı ve duyguda gelişimi sağlıyor” diyerek bu uygulamaya 2001’de başladıklarını ve uygulamanın yüzde 50’nin üzerinde nöbet kontrolünü sağladığını belirtiyor.

Prof. Dr. Gül Serdaroğlu ise Ege Üniversitesi’nin “Epilepsi piliyle tedavi” yöntemini uygulayan 3 merkezden biri olduğunu ifade ederek, uygulamanın beyin dışında yapıldığı, sadece beyne giden sinirler aracılığıyla müdahelenin sözkonusu olduğunu söylüyor.

Yrd. Doç. Dr. Tuncer Turhan pilin çalışma sistemi hakkında bilgi vererek, “VNS cihazı sol vagal sinire sarılan elektrod ve ön göğüs duvarına yerleştirilen pil olmak üzere iki parçadan oluştuğunu ve cihazın çalışmasının uyaranların şiddeti, sıklığı ve aralığının dışarıdan bilgisayar sistemi ile ayarlandığını belirtiyor.

 

Cihazın ve gelişmelerin takibi konusunda gösterilen hassasiyetten tüm hasta ve hasta yakınları memnun. Gökçe Akbalık’ın annesi Birgül Başak, başlangıçta büyük endişe taşıdıklarını vurgulayarak, “Bugün artık her şey kontrol altında. Çocuğumun sağlığı ile ilgili gelişmelerden son derece memnunum” diyor.

 

Beyin hücrelerinin yani nöronların, anormal artmış aktiviteleri sonucu , kişinin bilincinde ve hareketinde görülen hareketlerdir. Nöbetler, ataklar halinde gelir. Atak aralarında, hastada belirti görülmez.

Beyin hücreleri, doğuştan gelen özellikler (Genetik nedenler) veya sonradan olan hasarlanmalar sonucu, kendi başına kolayca elektriksel aktivite oluşturur hale gelebilirler. Artmış elektiriksel aktivite nöbetlere yol açar.Nöbetlerin tekrarlayıcı bir hal aldığı hastalıklara EPİLEPSİ denir.

Çocukluk çağında görülen bazı epilepsiler, aileden kalıtılan, genetik geçişli, genel geçişli epilepsilerdir.Diğerlerinde, beyin herhangi bir şekilde hasara yol açan bir nedene (menenjit, beyin kanaması, doğumda beynin oksijensiz kalması, kafa travması, beyin tümörü gibi) bağlı olarak epilepsi gelişir.

Nöbetler çok çeşitli olup, belirtiler her hastada aynı değildir. Bazı nöbetlerde , hastanın bilinç durumu bozulur hasta nöbet sırasında olanları hatırlamaz. Bazı nöbetlerde, yüz, kol ve bacaklarda, istem dışı kasılma veya titreme hareketleri görülebilir. Gözlerde kırpma/ bir noktaya sabit bakma, yalanma/ yutkunma gibi hareketler olabilir. Hastalar bazen idrar ve gaitalarını kaçırabilir. Bu özelliklerin iyi tanımlanması, hastadaki epilepsinin de daha doğru şekilde tanınmasını sağlar.

Otuz dakikadan kısa süren nöbetlerin, sık tekrar etmiyorsa, beyne zarar vermediği kabul edilir. Ancak bazı epilepsiler, sadece nöbete yol açmakla kalmaz, hastada ağır zihinsel ve davranışsal problemlere neden olur.

Nöbet anında neler yapılması konusunda uzmanların açıklamaları şöyle: Sakin olun, hastayı bir yanına gelecek şekilde yatırın. Bu pozisyon, hastanın tükrüğünü, varsa kusmuğunu yutmasını önleyecektir. Hastanın başının altına bir yastık koyun. Yastık yoksa elinizi koyarak , hastanın zarar görmesini engelleyin. Saatinize bakın ve nöbet süresini takip edin. Hasta kendisine gelene kadar yanından ayrılmayın.

Yakasını ve varsa sıkı giysilerini gevşetin. Gözlüğünü çıkarın.

 Nöbet anında hastanın neler yaptığını iyice gözlemleyin ve doktorunuza anlatın.

Doktorunuz, nöbeti görebilirse, daha doğru karar verebilir. Mümkünse nöbeti, kamera ile kaydetmeniz çok yararlı olacaktır.

Hastanın ağzını açmaya veya ağzına bir şey koymaya (İLAÇ, kaşık,parmak) ve hastanın hareketlerini durdurmaya, engellemeye çalışmayın.Bu davranışlar hastanıza zarar verebilir.

Eğer nöbet süresi 3 dakikayı geçerse, doktorunuzun verdiği diazem fitili makat yolu ile yapılabilir. Bu uygulamadan 10 dakika sonra, nöbet hala devam ediyorsa ,  hastayı en yakın sağlık kuruluşuna götürün. Diazem fitil, evde BİR KEZ uygulanmalıdır.