Prof. Dr. Marmaralı, “Tek kat kalın bir giysi yerine daha ince birkaç kat giysi tercih edilmelidir”

Ege Üniversitesi Emel Akın Meslek Yüksekokulu Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Arzu Marmaralı, “Kışın, tek kat kalın bir giysi yerine daha ince birkaç kat giysi tercih edilmelidir.  Giysiler arasında hava boşlukları oluşturulmalıdır. Bu yöntem toplam ısıl izolasyon değerini arttırırken, diğer yandan hava sıcaklığı veya fiziksel aktivite arttığında vücut ısısı yükselirken katmanlardan birini azaltarak dengenin korunmasını kolaylaştırır” dedi.

Kışın kalın giyinme yerine doğru giyinmenin önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. Marmaralı,   “Çok kalın giyinmenin bir diğer olumsuz etkisi terlemeye neden olmasıdır. Vücut terlediğinde ısı kaybı çok daha yüksek olacağından soğuk daha fazla hissedilecektir. Bu nedenle, ter emiciliği yüksek liflerden veya termal liflerden yapılmış bir atlet veya tişört üzerine ince bir kazak veya hırka, üzerine de içi elyaf dolgulu ve rüzgar geçirmeyen bir mont veya kaban çok soğuk havalarda vücudumuzu korumak için iyi bir seçim olacaktır. Giysilerin iç kısmında oluşan mikroklimanın ısısını kaybetmemek için yaka, kol ve etek açıklıklarından veya paçalardan ısı kaybının olmamasına dikkat edilmelidir.   Kollar, bacaklar, eller ve ayaklar genellikle vücudun diğer bölgelerine göre daha soğuktur. Uygun malzemeden çorap ve eldivenler vücut ısı dengesinin korunmasına yardımcı olurlar. Ayrıca kulakları da kapatacak şekilde bere, şapka yanında, bir atkı ile yüz ve boyun bölgesinin soğuktan korunması da önerilebilir” dedi.

“TEKSTİLDE ISIL KONFOR”
Prof. Dr. Marmaralı, “TÜBİTAK projesi kapsamında Tekstilde Isıl Konfor konusunda çalışmaya başladım. O tarihten itibaren sıcak veya soğuk havalarda kendimizi konforlu hissetmemiz açısından tekstil liflerinin, kumaş yapılarının ve giysilerin önemi konusunda pek çok bilimsel çalışma yaptım. Tekstil konusuna geçmeden önce insan fizyolojisinden kısaca bahsedersek; vücudumuzda ısı  üretimi  ve  ısı  kaybını  dengeleyerek  normal  vücut  sıcaklığını  sürdürecek mükemmel  bir  kontrol  mekanizması  mevcuttur. Alınan besinler ve yapılan fiziksel aktiviteler ile vücudun ürettiği ısı artar. Vücut sıcaklığının sürekli 37 °C’ de tutulabilmesi için, oluşan bu ısının dışarı atılması gerekmektedir. Bu ısının küçük bir bölümü nefes alıp verme ile büyük bölümü ise deri yoluyla uzaklaştırılır” diye konuştu.

“DOĞAL LİFLER İÇERİSİNDE EN SICAK TUTAN YÜNDÜR”
Giysilerin, insan ile yaşadığı çevre arasında koruyucu bir bölge oluşturduğunu ve sağlıklı yaşam için önemli bir rol üstlendiğini ifade eden Prof. Dr. Marmaralı, “Tekstil ürünleri, çok sıcak veya çok soğuk havalarda vücudumuzun ısıl dengesinin korunmasına ve ısıl konfora ulaşmasına yardımcı olurlar. Giysi kumaşlarında kullanılan lif ve iplikler yanında kumaş yapısı, uygulanan terbiye ve bitim işlemleri ile giysi sisteminin özellikleri ısıl konforun sağlanması için temel parametrelerdir. Soğuk havalarda, giysilerin vücuttan ısı kaybını engelleyecek özellikte olması gerekir. Bu da giysilerin içyapısında durgun hava bulunması ile sağlanır. Lif, kumaş ve giysi yapısında bulunan durgun hava ne kadar fazla ise ısıl yalıtım da o kadar fazladır. Kutup ayılarının kılları incelendiğinde her bir kılın içinde boru şeklinde boşluk olduğu görülmüştür. Bu da termal lif de denilen içi boşluklu yapay liflerin üretilmesine model olmuştur. Doğal lifler içerisinde en sıcak tutanı başta yün olmak üzere diğer hayvansal liflerdir. Kumaş yapısı olarak içerisinde tutulan durgun hava boşlukları daha fazla olduğundan örme kumaşların ısıl izolasyon özelliği daha yüksektir. Çift katlı, kabartmalı veya sandviç tip yapılar kullanılarak kumaşların ısı tutuculuğu daha da arttırılabilir” dedi.
Tennur Soydemir-Celal Emre Ünal İZMİR(Ege Ajans)