Yazı Boyutu:
e-Devlet ve e-Katılım konusunda Birleşmiş Milletler veRutgers Üniversitesi tarafından yapılan anketlerde Türkiye, dünya sıralamasındaher geçen yıl gerilere düşüyor. Yeni sıralamaya göre Türkiyenin, Güney Amerikave Afrika ülkeleri arasında yer aldığına dikkat çeken İzmir Üniversitesiöğretim üyesi Prof. Dr. Emrah Orhun, yerel yönetimlerin karnesinin kırıklarladolu olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletlerin (BM) Halk için e-Devlet raporunu veRutgers Üniversitesi tarafından yapılan ve 100 ülkenin en büyük belediyelerinine-yönetişim kriterlerinin değerlendirildiği 2012 yılı raporunu değerlendirenİzmir Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Emrah Orhun, Türkiyenin e-Devlet vee-Katılımda sınıfta kaldığını söyledi. Gerekli teknolojik altyapıya sahipolunması ve bütçenin ayrılmasına rağmen anlayış sorunu olduğunu öne süren Prof.Dr. Orhun, konuyu İzmirin 18 belediyesi özelinde değerlendirdi ve e-Katılımkonusunda yurttaş çoğu belediye için sadece bilgi alan konumunda. YurttaşıDanışılan kişi olarak çok az belediye görürken öneren, birlikte üreten vebirlikte karar veren kişi olarak gören belediye hiç yok. Bununla birlikteyurttaşın karar verme ve uygulama süreçlerine katılmasını sağlayacak olanaklarda yok dedi.
Paylaşım ve katılım kültürü eksik
BM tarafından E-Devlet anketi ile 193 üye devlet için bilgive iletişim teknolojilerinin verimlilik, etkinlik, şeffaflık, sorumluluk, kamuhizmetlerine erişim ve yurttaş katılımını güçlendirerek kamu sektörünüdönüştürmede kullanım ve potansiyelinin değerlendirildiğini belirten Prof. Dr.Orhun, Türkiye e-Devlet uygulamalarına önemli bir kaynak ayırmasına rağmen biranlayış sorunu yaşıyor. Ayrılan kaynağa paralel olarak katılımı destekleyecekçalışmalar yapılmıyor. Demokratik gelenek olmadığı için teknolojiyi paylaşım vekatılım için kullanmak aklımıza gelmiyor dedi.
193 ülke arasında Türkiye 136ncı
e-Katılımın ise daha yeni bir parametre olduğunu belirtenOrhun, belediyelerden örnekle Vatandaşın öneri yapabilmesi için belediyelerinweb sitelerinde bir olanak yer alıyor mu? İnternet üzerinde bir tartışma ortamıyaratılabiliyor ve vatandaş bu tartışmaya katılıyor mu? Anket yapılıyor mu,yapılan anket sonuçları değerlendirilip paylaşılıyor mu? sorularına yanıtarandığını söyledi. Orhun, Bazı belediyelerde yapılan anketlerle vatandaşagörüşü soruluyor ancak açıklanmıyor. Başkana bir mesaj atıp öneridebulunuyorsunuz ancak geri dönüş yapılmıyor. Bunları değerlendiren BirleşmişMilletler sıralamasına bakınca Türkiye, 193 ülke arasında 136ncı sırayadüşüyor dedi.
İstanbul 10 sıra geriledi
100 ülkenin en büyük belediyeleri üzerinde RutgersÜniversitesi tarafından yapılan Dünyadaki Belediyelerde Sayısal Yönetişimaraştırmasında Türkiyenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile değerlendirmeyealındığını belirten Prof. Dr. Orhun, Yurttaş katılımında 2007de 51incisırada bulunan Türkiye 2012de 61inci sıralamaya gerilemiş. Bu sıralamaya göreTürkiyenin konumu Güney Amerika ve Afrika ülkeleri arasında yer alıyorbilgisini verdi.
Üniversiteler ile işbirliği yapılabilir ama belediyeleristeksiz
Özellikle araştırma ve çözüm yolu göstermede üniversitelerinyerel yönetimlere faydalı olabileceğini vurgulayan Orhun şunları aktardı:
e-Katılım sistemini geliştirmek, daha iyi bir yerel yönetimiçin kesinlikle gerekli ve kolaylık sağlayıcı ancak belediyeler isteksiz. İkiyıl önce yerel bir yönetim ile protokol imzalamak üzere böyle bir çalışma içinegirdik. Öğrencilerimiz tarafından geliştirilen bir mobil uygulama yazılımı ilevatandaş karşılaştığı sorunun fotoğrafını cep telefonu ile çekecek ve doğrudanilgili birime, talebini de yazarak yollayabilecekti. Ancak işbirliğiprotokolünün imzalanması gerçekleşmedi.
Başka iki belediyeye kentsel dönüşüm dahil olmak üzere çeşitlikonularda proje önerileri yaptıklarını ve e-Katılım için geliştirmekteoldukları yazılımları gösterdiklerini ama bazılarına yanıt bile alamadıklarınıbelirten Orhun, yurttaşların karar vermeye katılamamasının yanındakurumlararası işbirliği becerilerinin ve geleneğinin eksikliğinin Türkiyeningelişmesinin önündeki en büyük engeller arasında olduğunu söyledi. Orhun,e-Katılımdaki konumumuzun Türkiyenindemokrasi karnesindeki tek kırık olmadığını ve bu durumun 2013 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ndeki birönceki yıla göre 6 sıra gerileyerek 179 ülke arasında 154üncü sırada yeralmamıza paralellik gösterdiğini de belirtti.