Balçova'daki alışveriş merkezleri ve İzmirEkonomi Üniversitesinin küçük esnaf üzerine etkileri başlıklı araştırma hakkındabilgi veren Prof. Dr. Kahveci, semtte son 10 yıl içerisinde peş peşe 5 büyükalışveriş merkezinin açıldığını anımsattı. Çalışmada, gıda, giyim ve elektronikeşya gibi alışveriş merkezleriyle benzer ürün grupları satışı yapan esnafa yerverdiklerini kaydeden Prof. Dr. Kahveci, görüşülen esnafın yüzde 76sının erkekyüzde 24ünün bayan olduğunu ifade etti. Esnafın yüzde 68inin iş yerlerineyakın bir çevrede yaşadığının belirlendiğini anlatan Prof. Dr. Kahveci, Esnafımız, yaşadıkları çevreye yakın olmasınınBalçovada ticaretle uğraşmasının en büyük nedeni olarak ifade ediyor. Esnafınyüzde 92si işyerlerinin tek gelir kaynağı olduğunu belirtti. Görüştüğümüzesnafın yüzde 76sı alışveriş merkezlerinin işlerini olumsuz yönde etkilediğinibeyan etti. Bu merkezlerin küçük esnafın üzerine etkisini bir bakkalımız, benbir ekmeği bile kredi kartı ile satan süpermarketle nasıl rekabet edebilirim kisözleriyle ifade ediyor dedi.
Prof. Dr. Kahveci, araştırma kapsamındaküçük işletmelerin rekabet edebilmek adına işyerlerini uzun saatler açıktuttuklarının belirlendiğini, esnafın minimum işgücüyle çalıştığına dikkatçekti. Prof. Dr. Kahveci, şunları söyledi:
Verilerde esnafın günlük cirolarınıarttırmak için günde ortalama 13 saat işyerini açık tuttuğu görüldü. Giderleridüşük tutmak için de iş yerlerinin yüzde 80inde toplam işgücünün 1 ile 3 arasındadeğiştiği tespit edildi. Ayrıca iş yerlerinin yüze 80i son yıllarda çalışaninsan sayısında küçülmeye doğru gittiklerini vurguladı. Alışveriş merkezlerindeişyerleriyle rekabet konusunda neler yaptıklarını incelediğimizde, her dört işyerinden bir tanesi işlerini zararla götürdüklerini belirtti. Rekabetgüçlerinin kalmadığını belirten esnaf, diğer iş yerleri fiyat indirerek karmarjlarını minimumda tuttuklarını, ara getirelim, al götürelim ve kredi kartıile satış gibi uygulamalar geliştirdiklerini belirtiyorlar. Esnafımızın yüzde74ü önlemlerine rağmen müşterilerinin azalmasını alışveriş merkezlerine bağlıyor.Yine esnafın yüzde 72si çevrelerindeki küçük esnafın işini kaybetmesini bumerkezlere bağlıyor.
Alışverişmerkezlerinin Balçovanın kuzeyinde, İEÜnün de güneyinde yer aldığını belirtenProf. Dr. Kahveci, 13 yıl önce kurulan İEÜye yakın konumdaki esnafın olumluetkilendiğini söyledi. Prof. Dr. Kahveci, şu bilgileri verdi:
Coğrafi bölge olarak üniversiteye yakınkonumdaki esnaf, üniversitenin işleri üzerinde olumlu etkilerinden söz ediyor. İzmirEkonomi Üniversitesinin yaklaşık olarak 7 bin öğrenci ve çalışanı bulunuyor. Buda yaklaşık Balçova nüfusunun yüzde 10una denk geliyor. Üniversiteye yakınçevrede bulunan esnafın yüzde 90nı üniversitenin işyerlerine yakın olduğundandolayı memnuniyetlerini ifade ediyor. Diğer ilginç bir sonuç, üniversiteçevresindeki esnafın yüzde 68i işyerlerini son 10 yıl içerisinde açmış. Ancakbu esnafın yüzde 97si üniversitenin tatil olduğu dönemlerde iş yerleriningelirinin düştüğünü ifade etmişlerdir. Üniversiteye yakın konumdaki esnafın yüzde60ı geleceklerini parlak görürken bu oran alışveriş merkezlerine yakın işyerleriiçin yüzde 22ye düşmektedir.