Konutta talep yön değiştirdi

 

Gediz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde misafir öğretim üyesi olarak ders veren Yrd. Doç. Dr. Emre Özsöz, emlak piyasasına mercek tuttu. ABD’de New York State Üniversitesi’nde akademisyen, Fordham Üniversitesi Uluslararası Politika Çalışmaları Merkezi’nde araştırmacı olarak görev yapan, Nijerya Merkez Bankası’nın da danışmanlığını yürüten Yrd. Doç. Dr. Özsöz, ilginç sonuçlara ulaştı. TÜİK, Bankalar Birliği ile Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) verilerini inceleyen İzmirli iktisatçı, bu yılın ilk 10 ayında ülke genelinde konut satışının geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 1.3 azaldığına dikkat çekti. Yrd. Doç. Dr. Emre Özsöz, emlakta arz ve talebin eski metropollerden yeni büyükşehirlere kayma eğiliminde olduğuna işaret etti, şunları söyledi:

Birincilik Şanlıurfa’da
“Konut satışları Ankara’da yüzde 7, İstanbul’da yüzde 5.7, İzmir’de yüzde 4.5 azaldı. En hızlı düşüş yüzde 8.88’le Eskişehir’de yaşandı. Satışların en çok arttığı illerin başında ise 2012 yılında yürürlüğe giren kanun kapsamında 30 Mart 2014 yerel seçimleriyle büyükşehir statüsüne geçen iller yer alıyor. Bunun en çarpıcı örneği Diyarbakır’la komşusu Şanlıurfa. Eski büyükşehirlerden Diyarbakır’da satışlar yüzde 7.2 düşerken, yeni büyükşehir olan Şanlıurfa yüzde 21.2’lik artışla birinci sırada. Aynı şekilde yeni büyükşehirlerden Denizli, Manisa, Aydın, Balıkesir, Hatay, Kahramanmaraş, Trabzon ve Mardin’de konut satışları ülke genelinin aksine arttı. Bu tablo konutta arz ve talebin büyüyen ve gelişme eğilimindeki kentlere yöneldiğini gösteriyor. Bu kayma inşaat sektörünün yönünü değiştirmeye devam edecektir.”

1.8 milyon kişi kredi borçlusu
Yrd. Doç. Dr. Emre Özsöz, konut satışlarının finansmanına ilişkin de tespitlerde bulundu. Yrd. Doç. Dr. Özsöz, 1.8 milyon kişinin konut kredisi bakiyesi olduğunu, bankalara toplam borç miktarının 111 milyar TL’yi aştığını dile getirdi, şöyle devam etti: “Türkiye Bankalar Birliği’nin verilerine göre eylül ayı itibariyle 41 kişiden birinin bankalara konut kredisi borcu var, ortalama kişi başına konut kredisi kullanım tutarı 61 bin TL civarında. GYODER’in ekim rakamlarına göre de markalı konut satışlarında bedelin yüzde 14’ü banka kredisi ile karşılanıyor, yüzde 45’i senetle borçlanılıyor. Kalan yüzde 41’i peşin ödeniyor. Ev alırken satış bedelinin yüzde 59’luk bölümü için borçlanıyoruz.”