8 bin 500 yıllık geçmişi ile önemli medeniyetlere evsahipliği yapan İzmirin yerel yönetimi, tarihi mirasın ortaya çıkarılması vekorunması konusundaki örnek çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Bu çalışmalarınsonuncusu Kadifekalede gerçekleştiriliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi,bölgedeki Antik Roma Tiyatrosunun gün yüzüne çıkarılması amacıyla başlattığıkamulaştırmalarda bugüne kadar 10 milyon 940 bin 532 TL lira bedel ödedi.
Kadifekalede gecekondular arasına sıkışıp kalan tiyatronunçıkarılması için yaklaşık 12 bin 972 metrekarelik alan üzerinde bulunan 164adet parsel için İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırma kararıalınmıştı. Büyükşehir Belediyesi, bugüne kadar 98 parseli kapsayan 8 bin 901metrekarelik alanın tapusunu aldı. Bölgedeki yıkımlarına da başlayan Belediye,bugüne kadar 28 binanın yıkımını gerçekleştirdi.
Süreç nasıl işledi?
Proje kapsamında öncelikle, arkeolojik yüzey araştırması yapılaraktiyatroya ve sur duvarlarına ait antik arkeolojik mimari kalıntılar ile AntikTiyatronun gerçek yeri tam olarak tespit edildi. İzmir 1 Nolu Kültür veTabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna sunulan Antik Tiyatro ve Kadifekale1.derece arkeolojik sit alanının genişlemesi önerisi Kurul tarafından kabuledildi ve tiyatro ile Kadifekalenin 1. derece arkeolojik sit alanı genişledi.
Sit sınırlarının değişmesi sonucunda, Antik Tiyatro alanındabilimsel kazı çalışmalarının gerçekleştirilmesi, Kadifekale ve AntikTiyatronun kente kazandırılması amacıyla imar plan revizyonları yapıldı veyeni imar planları hazırlandı. Ayrıca bölgede yaşayan vatandaşlarınbilgilendirilmesi, katılımı ve görüşlerini almak için iki toplantı düzenlendi. 1/1000ölçekli uygulama amaçlı imar planı, Antik Roma Tiyatro alanı olarak belirlenenalanda kalan zemin ve zemin üstü kamulaştırmaların yapılabilmesi için 7. BeşYıllık İmar Programına dahil edildi. Bu kararın alınması ile birlikte alandakikamulaştırmaların önü açılmış oldu.
Roma dönemi eseri
Kadifekaledeki antik tiyatro ile ilgili en ayrıntılı bilgi, 1917 1918yıllarında Otto Berg ve Otto Walterın araştırmalarında ve araştırmalarınayönelik hazırladıkları plan ve kesitlerde bulunuyor. 16 bin kişi kapasiteliolduğu düşünülen tiyatronun kalıntılarının Roma dönemi özellikleri taşıdığı,pek çok araştırmacının ilettiği de bu bilgiler arasında yer alıyor.
Eski kaynaklarda, Erken Hıristiyanlık yani Romaİmparatorluğunun paganizm döneminde İzmirli St. Polikarpın bu tiyatrodaöldürüldüğü ve tiyatronun tarihin trajik sahnelerine şahitlik ettiği önesürülüyor.