Yazı Boyutu:
Türkiye nüfusu hızla yaşlanıyor. Yaşlılığa bağlı hastalıklarda artışların yükseldiği Türkiyede 65 yaş ve üstü yaşlı nüfus oranı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2023te yüzde 10un üzerine çıkacak. Uzmanlar, bunama (demans) hastalıklarının görülme sıklığının büyük bir hızla artacağını belirterek, Türkiyede Alzheimer hastalığından ölen yaşlı nüfus oranının 2012de yüzde 3,4 olduğunu, 2013 yılında ise yüzde 3,6ya yükseldiğine dikkat çekiyor.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Yaşlı Bakımı Programı Öğretim Görevlisi Sevil Telli, her 10 kişiden birinin Alzheimer hastalığına yakalanma riski bulunduğunu vurgulayarak, 65 yaşından sonra her 5 yılda bir bu hastalığa yakalanma riski ikiye katlanarak artış göstermektedir. 2010 yılı itibariyle dünyada 35 milyon Alzheimer hastası bulunuyor. 2020 yılında ise bu sayının 44 milyonu bulacağı ön görülüyor. Türkiyede Alzheimer hastalığının görülme sıklığı batılı ülkeler ile benzer oranlardadır. 70 yaş üzerinde Alzheimer hastalığı sıklığı yüzde 11. Türkiye İstatistik Kurumu ölüm nedeni verilerine göre, 2011 yılında Alzheimer hastalığından ölen yaşlı nüfus oranı yüzde 2,9 iken bu oran 2012de yüzde 3,4 oldu. Oran, 2013 yılında yüzde 3,6ya yükseldi dedi.
Azheimer İçin 315 Milyar Dolar Harcanıyor
Alzheimer hastalığının bunama vakalarının yüzde 70ini oluşturduğunu ifade eden Telli, bu hastalığın dünyada ekonomik maliyetinin 315 milyar dolar olduğunu ve bu önemli konuya dikkat çekmek için 21 Eylülün Dünya Alzheimer Günü olarak kabul edildiğini aktardı.
Yaşam Süresi Artınca Alzheimer Arttı
Hastalığın günlük yaşamsal aktivitelerde azalma ve bilişsel yeteneklerde bozulmayla nöropsikiyatrik, semptomların ve davranış değişikliklerinin eşlik ettiği bir hastalık olduğuna dikkat çeken Telli, şunları söyledi: Alzheimer hastalığı yaşam süresinin artmasıyla daha çok görülmeye başlamıştır. Alzheimer hastalığında yaş, düşük eğitim, ailede demans öyküsü, kafa travması, down sendromu, majör depresyon öyküsü, küçük kafa çevresi, tiroid hastalığı ve bazı toksik ve zararlı durumlara maruz kalma gibi risk faktörleri rol oynuyor. Alzheimer olan hastanın bakımında mekân değişikliği hastalığın ilerlemesini hızlandırıyor. Bu nedenle bireyin doğal ortamında kalması sağlanmalıdır. Evde bakımında özellikle hastanın beslenme durumuna bağlı olarak kabızlık sık görüleceği için sıvı tüketim durumu kontrol edilmelidir. Ev içinde bulunan eşyalar Alzheimer hastasına göre düzenlenmelidir. Egzersiz, bahçe işleri ile uğraşma, müzik, sanat, evcil hayvanla ilgilenme, yürüyüş, grup aktiviteleri, şarkı söyleme veya el sanatları, rutini sürdürme yararlı aktivitelerdir. Daha hareketli ve dışarıda vakit geçirmek isteyen Alzheimer hastaları için aileler, akıllı telefon ya da GPS sistemleri kullanarak hastalarını kontrol edebilirler.
İlerlediğinde Sağlık Elemanından Destek
Hastalığın ilk evrelerinde aile destekli tedavi ve bakım ile yürütülebildiğini bildiren Telli, dikkat ve psikolojik yaratıcılık gerektiren orta ve ileri evrelerde profesyonel sağlık elemanlarına gereksinim duyulduğunu kaydetti.