Yaşlılarda ‘Deliryum’a dikkat

Dokuz Eylül ÜniversitesiGeriatri Bilim Dalı’nın ev sahipliğinde düzenlenen 2. Geriatri Günleri, SabancıKültür Merkezi’nde “Yaşlılarda Deliryum” konu başlığı ile yapıldı. Dokuz EylülÜniversitesi, Alzheimer Vakfı, Geriatri ve Gerontoloji Derneği ile TürkGeriatri Vakfı’nın işbirliğinde gerçekleştirilen sempozyumda konunun uzmanları,insan ömrünün uzaması ile ön plana çıkan yaşlılık hastalığı olan “Deliryum’a(bilinç, dikkat bozukluğu)” dikkat çekti.

İngiliz oyun yazarı Shakespeare’inKral Lear oyununda sergilediği bir tablo olarak dile getirilen Deliryum’untarihte ilk tanımlanmış ruhsal bozukluklardan biri olduğu belirtildi. Sempozyumunonur konuğu olan ünlü heykeltraş Mehmet Aksoy (75) da “Sanatçı gözüyle kafakarışıklığı”nı anlatan bir sunum yaptı. Aksoy, “Biz sanatçılar dünyanın heryerinde anlaşılan bir form dili ile konuşuruz. Bunlar bazen karışık görünür. Eğerbu dile vakıfsanız olayları öyle bir incelikle anlatırsınız ki herkes anlar, kendiyorumu ile tanımlar ve çoğalır. Sanat bir fikri çoğaltır, zenginleştirir,güzelleştirir. Bütün mesele, merak, ilgi ve iyi konsantre olmaktır” dedi.

Rektör Prof. Dr. MehmetFüzün, sempozyumun açılış konuşmasında, “1982 yılında kurulmuş üniversitemizgenç mi yaşlı mı bir karar veremiyorum, ama dinamik bir üniversiteyiz.Toplumsal önem taşıyan, çok spesifik ve yararlı olacağına inandığım biretkinliği gerçekleştirmekten mutluyuz” dedi. DEÜ Hastanesi Başhekimi ve TürkGeriatri Derneği Başkanı, aynı zamanda Geriatri Bilim Dalı Başkanı olan Prof.Dr. Mehmet Refik Mas da “Günümüzde önemi her geçen gün artan bu konuda toplumubilinçlendirme çalışmalarımız sürüyor. Deliryum, Geriatrinin önemlialanlarından birisi. Çok sık rastlanıyor. Bize büyük sorun oluşturan bu sendromile ilgili tanı ve tedavi yöntemlerini, bu alandaki gelişmeleri çok değerliakademisyenlerimiz ile bu etkinlikte değerlendiriyoruz” dedi.  

Türk Geriatri Vakfı BaşkanYardımcısı ve DEÜ Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr.Ahmet Turan Işık da moderatörlüğünü yaptığı toplantının ilk sunumunda Deliryumile ilgili şu bilgileri verdi:“Deliryum bir dikkatbozukluğudur. Büyük çoğunlukla geçici bir travma olarak karşımıza çıkar.Latince etimolojik köken incelendiğinde yoldan çıkma anlamı taşıyan ‘deliria’kökenli kelimeden gelir. Tarihte ilk tanımlanmış ruhsal bozukluklardan biridir.Shakespeare, Kral Lear’ında bir deliryum tablosu tanımlamış. Yaşlı ile uğraşanherkes bu konuyu çok iyi bilir. Deliryum aslında bir dahiliye hastalığıdır.Geriatri ve Yoğun Bakım kliniklerinde en çok görülen veya anestezi yoğun bakımkliniklerinde oldukça sık görülen bir tablo olması nedeniyle, tıbbın yaşlı ileuğraşan her alanının bilmesi gereken bir konudur. Kardiyak cerrahi yaşayanyaşlıların neredeyse 3’te 2’sinde, ortopedik cerrahi yaşayan yaşlıların dayarısında görülme oranı var. Demansta da (bunama)  yüzde 30 ile 90 arasında bir orana sahiptirdeliryum. Bu karışıklık tablosuna tanı konulup hastaların tedavi zorlu birsüreçtir.”