Yazı Boyutu:
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) TıpFakültesi Hastanesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan ve Girişimsel Nöroradyoloji alanındaçalışan Prof.Dr. Süleyman Men, beyinde oluşan anevrizmaların (baloncuk) yırtılması durumunda hastaların üçte birinin ilkdakikalarda yaşamını yitirdiğini söyledi. Yılda yaklaşık 100 beyinanevrizmasını tedaviye aldıklarını anlatan Men, hastalığın ünlü şarkıcı EbruGündeşte de görüldüğünü, erken müdahale ile sağlığına kavuştuğunun söyledi.Risk grubunda yer alan kişiler hakkında bilgi veren Dr. Men Anevrizma içinherkese değil ama risk gruplarına tarama öneriyoruz. Ailede anevrizmaöyküsü bulunanlar, polikistik böbrek hastalığı, kollajen doku hastalıklarıbulunanlar, risk grubunu oluşturur. Ayrıca tedavi edilmeyen kronikhipertansiyon ve ağır sigara içiciliği de anevrizma oluşumu ve ruptüründe(patlamasında) rol oynamaktadır. Bayılma öyküsü olanlar da anevrizma açısındanmutluka araştırılmalı dedi.
SMDYE KONUŞTU
Anevrizma tanı ve tedavisinibaşarıyla yürüten Prof.Dr. Süleyman Men, Sağlık Muhabirleri Derneği (SMD) İzmirBaşkanı Erkan Doğan ve üyelerine, önemli açıklamalarda bulundu. Nöroradyolojikgirişimleri iki gruba ayırdıklarını belirten Men, Santral sinir sisteminibesleyen damarlarda tıkanmaya neden olan hastalıklarla, kanamaya neden olanhastalıkların tedavisi şeklinde özetlenebilir. Damarda daralma (veya tıkanma)beyinin beslenememesi sonucu, kanama ise ani kafa içi basınç artışı yada beyindokusunun hasarlanması gibi mekanizmalarla inmeye yol açar. Girişimselnöroradyoloji damarlardan kaynaklanan inmenin tedavisinde duruma göre nöroloji,duruma göre is beyin cerrahisi ile işbirliği çerçevesinde tedavi sürecinemüdahil olur dedi.
TIKANAN DAMAR AÇILARSA HASTA NORMALHAYATINA DÖNEBİLİR
İlk grupta yer alan santral sinirsistemini besleyen damarların tıkanıklıklarının tedavisi hakkında bilgi veren Men,Beyne giden damarın aniden tıkanmasıyla ortaya çıkan bir inmenin tedavisindeilk basamak eğer mümkünse tıkanan damarın olabildiğince çabuk açılmasıdır. Tıkanan damarlar şah damarı veya beyni beynin içerisindeki damarlarolabilir. Beyin dokusu henüz ölmeden açılma sağlanırsa hasta tüm yadatüme yakın fonksiyonlarını yeniden kazanabilir. Nöroloji önderliğinde vegirişimsel nöroradyoloji, acil tıp ve beyin cerrahisi hekimlerinin katılımıylaoluşturulan inme tadavi ekibi acil servise kabul edilen bu hastaların uygunolanlarında öncelikle intravenöz trombolitik tedavi (toplar damardan pıhtıçözücü ilaç uygulaması) uygular. Ancak ilk tedavi seçeneğinin uygunolmadığı hastalarda (örneğin damarın uzun bir bölümü tıkandıysa) girişimselnöroradyoloji devreye girer. Bu grupta yer alan hastaları, nöroanjiyografiünitesinde tedavi ediyoruz ve koşullar uygun olduğu takdirde yüz güldürücüsonuçlar elde ediyoruz. Hastalardaki tıkanıklığı kateter veya pıhtı açıcıaletlerle tedavi ediyoruz. Tedavinin başarısı pek çok faktördenetkilenmektedir. Beyinde geri dönüşümü imkansız hasar gelişmeden tıkanan damaraçılırsa hasta tamamen veya tama yakın olarak normale dönebilir. diye konuştu.
İNME ÜNİTESİ
İnme tedavisi toplar damardan ilaçvererek yada girişimsel nöroradyolojik yöntemler kullanarak tıkanan damarınaçılmasından ibaret olmadığını belirten Men, hastanın inme açısından özelleşmişbir klinikte tıbbi bakım, destek ve nörolojik rehabilitasyon tedavisineihtiyacı olduğunu, hastanelerindeki Nöroloji Kliniği bünyesindeki İnmeÜnitesinin bu hizmeti başarıyla verdiğini söyledi.
BEYİN ANEVRİZMASI KANAYANLARIN 3TE1İ OLAY YERİNDE YAŞAMINI YİTİRİR
Kanama ile gelen hastaların enriskli grubu oluşturduğunu ifade eden Men, subaraknoid kanama ile hastanelerinacil servisine getirilen hastalarda halk arasında baloncuk olarakbilinen beyin anevrizmasının yırtılması sonucu bu acil durumun oluştuğunubelirtti. Anevrizmaların doğuştan kaynaklanan nedenlerle ancak erişkin yaşamdaortaya çıktığını anlatan Men, bilimin hala anevrizmaların oluş mekanizmasınadair kesin bir bilgiye sahip olmadığını söyledi. Bir anevrizmanınyırtılması ve bunun sonucunda kanaması halinde durumun ölümcül olabileceğinedikkat çeken Men, Anevrizması kanayan hastaların üçte biri kanamanın olduğuyerde ölür. Hayatta kalıp hastaneye yetiştirilenlerin de önemli bir kısmı ilkkanamanın uzantısı olan problemler nedeniyle tedaviye ragmenkaybedilirler. Yani anevrizma kanaması son derece ölümcül bir durumdurdiye konuştu.
KÜÇÜK ANEVRİZMALARI TAKİBE ALIYORUZ
Kanayarak gelen anevrizmaların vakitkaybetmeden tedavi edilmesi gerektiğinin altını çizen Men, şunları söyledi:Kanayan anevrizmanın tekrar kanama ihtimali çok yüksektir. Bu yüzden koşullarçerçevesinde vakitli olarak tedavi edilmelidir. Öte yandan tesadüfenkarşılaştığımız her anevrizmayı hemen tedavi etmeye çalışmıyoruz. Çünkü bazıanevrizmalar yapısal özellikleri, konumları ve hastaya özgü değişkenler itibarıile yüksek kanama riski taşırken bazı anevrizmalar da çok düşük kanama riskinesahiptir. Her tedavinin bir riski olduğu göz önüne alındığında hastayı tedaviederken alacağınız risk, hastanın tedavi edilmemesi durumunda ortaya çıkacakriskten daha düşük olmalıdır. Çeşitli çalışmalar tesadüfen saptanan küçükanevrizmaların kanama riskinin düşük olduğunu göstermektedir. Böyle biranevrizmayı takip etmeyi tercih ediyoruz. Anevrizmanın çapı arttıkça,yüksekliği arttıkça, tanı anında hastanın yaşı ne kadar küçükse, kan basıncı nekadar yüksekse, hasta sigara içiyorsa bir anevrizmanın kanama riski artar. Tümbu riskleri değerlendirip, anevrizma hakkında bir tedavi kararı veriyoruz.Girişimsel nöroradyoloji kanama ile giden anevrizma, aretrio-venöz malformasyongibi hastalıklarda mevcut sorunun değerlendirilmesi, tedavi kararı, tedaviyönteminin seçilmesi gibi aşamalarda beyin cerrahisi kliniği ile işbirliğiyapar. Girişimsel nörpradyolojik yöntemle tedavi kararı verilen hasta nöroanjiografi ünitesinde tarafımızca tedavi edilir. dedi.
ANEVRİZMAYA MİKRO TEDAVİ
Büyük anevrizmaların çaplarının 3-4santimetreye kadar ulaşabildiğini kaydeden Men, tedavi girişimselnöroradyolojinin kullandığı endevasküler (damar içi) tedavi yöntemleri hakkındaşu bilgileri verdi: Bazı anevrizmalar atar damar duvarında balon şeklindegelişen bir genişleme ile karakterize iken, bazıları damar duvarında her yöneeşit şekilde genişleme şeklinde olabiliyor. Her anevrizmanın kendineyönelik bir tedavi şekli var. En çok karşılaştığımız anevrizmalar sakküler(baloncuk şeklindeki) anevrizmalardır. Bu durumla gelen hastaları çoğu kezmikro sarmal şeklindeki tellerle tedavi ediyoruz. Bunlar platin tellerdenörülen belli bir şekil hafızası olan sarmallardır. Hastanın kasık bölgesindenhedef damara ilerlettiğimiz kateter sistemi yardımıyla anevrizmanın içine mikrosarmalları ilerletiriz. Mikro-kateterden çıkan sarmallar anevrizmanıniçerisine yerleştirilir. Bu sarmallar anevrizmanın şeklini alır. Anevrizmanıniçi bu tellerle doldurulup içeriye kan girmesi engellenir. Böylece kanama riskide ortadan kalkacaktır Başta çok büyük boyutlu anevrizmalar olmak üzere birgrup beyin anevrizmasını akım çevirici dediğimiz çok sıkı bir ağ örgüsü olanstentlerle tedavi edebiliyoruz
ÖNCE TANI
Tüm bu tedavlerin anjiografikgörüntüleme kılavuzluğunda yapıldığını ifade eden Men, anjiografi sırasında biriyot çözeltisinden oluşan kontrast maddenin kateter aracılığı ile beyindamarına enjekte edildiğini ve kontrast maddenin x ışınları altında damarıgörünür hale getirdiğini söyledi.
BAYILMA ÖYKÜLERİ ANEVRİZMA AÇISINDANARAŞTIRILMALI
Men, şunları söyledi: Anevrizmakanaması olan hastalarda şiddeli baş ağrısı, biliç kaybı, bulantı ve kusma,ense sertliği, ışık hassasiyeti gibi bulgular olabilir. Bayılma öyküsü olanhasta anevrizma açısından araştırılmalı. Kanamamış anevrizmalar açısından daailede bir anevrizma öyküsü var ise, özellikle bu öykü birden fazla kişide varise bir tarama yapmakta yarar vardır. MR anjiyografi x- ışını içermemesiitibarıyla iyi bir tarama yöntemi. Bu tarama yöntemi çok küçük (1-3 mm)anevrizmaları atlayabilir. Zaten tesadüfen saptanmış çok küçük anevrizmalarıtedaviden çok takip etmeyi tercih ettiğimiz için taramada böyle bir atlamabüyük bir kayıp olmayacaktır
.jpg)
