TEŞHİS 6-7 YAŞLARINDA KOYULDU
Karamanda yaşayan Kübra- Ahmet Derelinin iki kızından biri olan Naciye Dereli, kötü kolesterol denilen LDL değerinin normalden çok yüksek olması nedeniyle küçük yaşta hastanelerle tanıştı. Naciyeye 6-7 yaşlarındayken hiperkolesterolemi tanısı koyuldu. Çocukluk yaşlarında 100-110 aralığında olması gereken LDL düzeyi binlere ulaşan, yüksek kolesterol yüzünden dirseklerinde yağ bezeleri çıkan Naciyenin bu durumuna karaciğerindeki bir protein eksiğinin yol açtığını saptandı.Yüksek kolesterolün, özellikle kalp damarlarının çevresinde plaklar oluşturarak erken dönemde kalp damarlarının tıkanmasına ve kalp krizi denilen tablonun gelişmesine neden olması yüzünden hayatı tehdit altında olan genç kız ve ailesi yıllarca bu derde çare aradı. Naciye her15 günde bir Ankaraya Hacettepe Üniversitesi Hastanesine giderek kanının temizlendiği plazmaferez cihazına bağlandı. Bu gidiş gelişlerde hayatını tehdit eden hastalıktan karaciğerinin değişmesiyle kurtulabileceği söylenen Naciyeye karaciğer nakli önerildi. İyileşme umuduyla büyük sevinç yaşayan Naciye Dereli karaciğer nakli için İzmir Kent Hastanesine başvurdu. Ancak Naciyenin rahatsızlığının genetik olması genç kızın önüne büyük engel olarak çıktı. Naciyeye anne, baba ve abla Eminenin yanı sıra çok yakın akrabalarının verici olamayacağı bildirildi. Nakille iyileşmeyi umarken, bir anda verici sorunuyla karşı karşıya kalan Naciyeye 2012de 17 yaşında, 11. sınıf öğrencisi olduğu Karamanın Ermenek İlçesindeki İMKB Anadolu Öğretmen Lisesindeki Beden Eğitimi Öğretmeni, 4. kuşaktan da akrabası olan Orhan Dereli gönüllü oldu.
ÖĞRETMENİ 4. KUŞAKTAN AKRABASIYDI, GÖNÜLLÜ OLDU
Yapılan tetkikler sonucunda Orhan Derelinin donör olmasında engel bulunmadığı belirlendi ve Naciye ile öğretmeni 3 Mayıs 2012 günü nakil için İzmir Kent Hastanesinde ameliyat masasına yattı. Nakli Doç. Dr. Murat Kılıç ve Doç. Dr. Murat Zeytunlu başkanlığında Prof. Dr. Mehmet Alper, Prof. Dr. Çiğdem Arıkan, Opr.Dr. Cahit Yılmaz, Opr. Dr. Zafer Önen ve Dr. Onur Duygudan oluşan ekip gerçekleştirdi. Başarılı geçen nakil sonrasında hızla iyileşen öğretmen Dereliile öğrencisi Naciye taburcu edildi.
Mayıs 2012de nakil için yattığı Kent Hastanesinde üniversite sınavlarına hazırlanan, fırsat buldukça hasta yatağında test çözüptıp fakültesi hayalleri kuran Naciye Dereli, hedefine bir yıl gecikmeyle ulaştı. Nakilden sonra son sınıfı okuyup başarıyla mezun olan Naciye, o yıl girdiği üniversite sınavında istediği puanı alamadı. Bunun üzerine bir yıl yeniden sınava hazırlanan Naciye 2014 üniversite sınavında Denizli PamukkaleTıp Fakültesini kazandı, hayalleri gerçek oldu. Şimdi ailesinden uzakta Denizlide tıp öğrenimine başlayan genç kız, karaciğer nakliyle ikinci hayata başlamış bir hasta olarak önemli bir misyon belirledi. Nakil bekleyen, nakilolan hastaları çok iyi anladığını, onlara yardımcı olabilmek için çabalayacağını belirten doktor adayı Naciye Dereli, hedefi olan tıp fakültesini kazanmanın mutluluğunu yaşadığını söyledi. Henüz branş konusunda bir karar vermediğini belirten genç kız şöyle konuştu:
NAKİL HASTALARINA DESTEK VERECEK
Doktorlarla, hastanelerle çok küçük yaşlarımdan beri içiçeyim. Oralarda hep hasta olarak bulunmuştum. Şimdi doktor adayıyım. Henüz yolun çok başındayım ama şimdi öğrenci ileride de doktor olarak organ nakli ve organ bağışı konusunda elimden geleni yapmaya çalışacağım. Bana yeni hayatın kapılarını hem akrabam hem de öğretmenim olan Orhan Dereli açtı, ona minnettarım. Benim gibi şanslı olmayan, donörü bulunmayan hastalar var. O nedenle organ bağışı çok önemli. Çabalarım organ nakliyle yeni hayat bekleyen hastalara yol gösterici, organ bağışı ve farkındalığını artırma yönünde olacak dedi.
HİPERKOLESTEROLEMİ DE KARACİĞER NAKLİ NEDENİ
Prof. Dr. Çiğdem Arıkan, Naciye Dereliyi karaciğer nakline götüren nedenlerle ilgili şu bilgileri verdi: Kolestrol değeri genel olarak normalde her yaş grubunda değişmekle birlikte 130un altında olması isteniyor. Çocuk yaşta bu değer 100- 110a düşürüldü. Naciyenin halk arasında kötü kolestrol denilen toplam kolesterolü normalin çok üzerindeydi, binlere ulaşıyordu. Bu kadar yüksek kolesterol, özellikle kalp damarlarını çevresinde plaklar oluşturarak erken dönemde kalp damarlarının tıkanmasına ve kalp krizi dediğimiz tablonun gelişmesine neden oluyor. Ve bu şekilde de çok büyük çapta olmayıp, küçük küçük krizler bu çocuklarda ileride kalp yetmezliğine neden oluyor. Kalbin çalışmasını bozuyor ve ani ölümlere neden oluyor. Yağların kanda taşınmasını sağlayan proteinler karaciğerlerde yapılıyor. Bu kolesterol taşıyan proteinin yapımında doğuştan bozukluk olduğu zaman bu tür kolesterol yüksekliği oluyor. Naciyedeki de durumda buydu, protein eksikti. Karaciğeri sağlam ama olay karaciğerde gerçekleştiği için normal protein üretimi yapan karaciğer yerine konulduğu zaman bu olay çözümlenmiş oluyor. Buradaki önemli nokta şu; yaş ilerledikçe bu damarlardaki değişiklikler daha çok yerleştiği için kalbin durumu karaciğer nakline de izin veremiyor. O yüzden kalp çok etkilenmeden özellikle daha erken dönemde karaciğer nakli yapılarak bu hastalarda kalp hastalıklarını, erken ölümleri önleyebiliyoruz. Şu anda artık ilaç da kullanmıyor, kolesterolü normal düzeyde. Daha önce sadece ilaç kullanmıyor kandan kötü kolesterolü plazmaferez yöntemiyle temizleniyordu. Bu hem maliyeti yüksek hem de sadece geçici çözüm oluyordu. Dirseklerde, büklüm yerlerinde özellikle, kollarda yağ depolanmasını gösteren nohut büyüklüğünde oluşumları vardı. Bunlar da artık kayboluyor.