İzmir Büyükşehir Belediyesi, arşivinde bulunan 1922 tarihli İzmir yangını ile ilgili belge ve fotoğrafları kitaplaştırarak bu konudaki spekülasyonların bitirilmesini hedefliyor. Mayıs ayında yayınlanacak kitap İngilizceye de çevrilecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina ve Kent Arşivi (APİKAM), İzmir yangını ile ilgili iddialar ve devam eden spekülasyonlar karşısında, elindeki tüm belge ve fotoğraflardan oluşan tarihi belge niteliğinde bir kitap yayınlamaya hazırlanıyor. Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığından yayımlanacak olan kitapta Mustafa Kemal Atatürkün, İsmet İnönünün ve Birinci Ordu Komutanı Ferik Nureddinin Genelkurmay arşivinden alınan yazışmaları ve yangına ilişkin resmi bildirimleri de yer alacak. Kitapta ayrıca, o dönemin Batılı gazetecilerinin yorumları, haberleri, fotoğraflar, raporlar ve canlı tanıklıklara da yer verilecek. Hazırlık çalışmaları devam eden kitabın Mayıs ayında yayımlanması bekleniyor. İngilizceye de çevrilecek olan kitap, tarihi gerçekleri ulusal ve uluslararası kamuoyuna sunmayı hedefliyor. Büyükşehir Belediyesi, aynı konuda İzmirin işgalden kurtuluşunun 90. yılı olan 9 Eylül 2012de yayınlanmak üzere bir belgesel de hazırlayacak.
APİKAM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Oktay Gökdemir, İzmir yangını ile ilgili iddiaların dönem dönem ortaya atıldığını hatırlatarak, yangın ile ilgili olarak ellerindeki belge, bilgi ve fotoğrafları Türkçe İngilizce kitap haline getirme çalışmalarını hızlandırdıklarını ve gerçekleri anlatan geniş kapsamlı bir çalışmayı Mayıs ayında kamuoyuna hediye etmeyi hedeflediklerini ifade etti.
Genelkurmay arşivinden yazılı belgeler
APİKAM tarafından Genelkurmay Arşivinden alınan İzmir yangını ile ilgili 28 Eylül 1922de Mustafa Kemal Atatürkün yazdığı mektup şöyle:
Kiliselerde Hristostomosun vermiş olduğu nutuklar ki İslamlar tarafından işitilmişti- İzmiri yakmak bir vazife-i diniye olarak tebliğ edilmiş bulunuyordu. Harik (yangın) bu teşkilat tarafından vücuda getirilmiştir. Bunu müeyyed (destekleyen) birçok şuhud (şahitler) ve vesaik (belgeler) vardır. Askerlerimiz hariki söndürmek için bütün mevcudiyetleriyle çalışmışlardır
Birinci Ordu Komutanı Ferik Nureddinin yangın ile ilgili anı anına Başkumandanlığa verdiği raporlarından bir bölüm şöyle:
Ermeni Mahallesinde Suzan Sokağında zuhur eden yangın itfaiyenin muavenetiyle bastırılmışken, muhterik hane civarında sıra ile birçok evlerden yangın zuhur etmiş ve bu harikin Ermeniler tarafından ika edildiği anlaşılmıştır. İlk yangın bastırıldığı esnada Ermeni kilisesinden tüfek ve bomba ateşi yapılmıştır. Harikin itfasına çalışılmaktadır
.jpg)
