Karşılıksız çekte patlama uyarısı

Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, çekte hapis cezasının kaldırılmasından sonra karşılıksız çıkan çek sayısının adeta patlama yaptığına dikkat çekti. Yorgancılar, karşılıksız çek sayısının 10 ayda yüzde 55.4 artığını belirtirken “Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan karşılıksız çek sayısı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43.6 artışla 78 bin 433 adede yükseldi. Yılın ilk 10 ayında birikimli karşılıksız çek sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55.4 oranında artarak 722 bin 193 adede ulaştı. Çekte itibar kaybının önlenmesi gerekiyor” dedi.

Merkez Bankası ve Bankalararası Takas Odaları Merkezi (BTOM) verilerinden yapılan belirlemeye göre, Ekim ayında ibraz edilen toplam çek sayısının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27.8 artışla toplam 2 milyon 220 bin 199’a yükseldiğini söyleyen Yorgancılar, ibraz edilen toplam çek tutarının da yüzde 35.3 artışla 37 milyar 936 milyon 553 bin lira düzeyinde gerçekleştiğini ifade etti.

 

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Yorgancılar, “Ekim ayında ibrazında karşılıksız kalan çek adedi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 100 oranında artışla 103 bin 192 adet, ibrazında karşılıksız kalan çek tutarı yüzde 124 artışla 2 milyar 86 milyon 461 bin TL olarak açıklanmıştır. 2011 yılı Ekim ayında karşılıksız çıkan çek sayısının ibraz edilen çek sayısına oranı yüzde 2.94 düzeyindeyken, 2012 yılının aynı ayında yüzde 4.65 olarak belirlenmiştir. Geçen yıl Ekim’de yüzde 3.32 düzeyinde olan karşılıksız çıkan çek tutarının toplam ibraz edilen çek tutarına oranı ise yüzde 5.50 olmuştur” diye konuştu.

 

Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan karşılıksız çek sayısı ise Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43.6 artışla 54 bin 632 adetten 78 bin 433 adede yükseldi. Ekim ayı gerçekleşmesiyle birlikte birikimli karşılıksız çek sayısı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 55.4 artışla 464 bin 666’dan 722 bin 193 adet oldu.  

Ekim’de mahkemeler tarafından Merkez Bankası’na yapılan bildirimlere göre duyurulan yasaklama kararı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 790 artışla 35 bin 939 adet oldu.

Haftalık ortalama yasaklama kararı ise 8 bin 985 adet oldu. 10 aylık birikimli yasaklama kararı sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 783 artışla 373 bin 602’ye ulaştı.

 

Türkiye’de çekin piyasalar açısından çok önemli bir ödeme unsuru olduğunu, ancak hapis cezasının kalkmasıyla birlikte karşılıksız çek sayısındaki artışta patlama yaşandığını vurgulayan EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Yorgancılar, şunları söyledi:

“Çek sisteminin dürüst iş yapan kişileri daha fazla cezalandırır hale gelmesinden endişe duyuyoruz. Çek, alışkanlıklar ve yüklenilen işlevler nedeniyle ticari hayatın halihazırda en önemli ödeme aracıdır. Sanayici ve işadamları neredeyse aldıkları her iki çekten birinin ödenmemesi riskiyle karşı karşıyadır. Bu konuda acilen etkin önlemler alınması gerektiğine inanıyoruz. Çeklerde mali risk sigortasına geçilmesi, bankaların sorumluluklarının artırılması ve çeklerini ödememeyi alışkanlık haline getirmiş olanların tamamen bankacılık sistemi dışına çıkarılması gibi önlemlerin değerlendirilmesi gerekiyor.”