2023 vizyonuna “Bölgesel Kalkınma” hamlesi

TÜRKONFED, öncelikli çalışma alanlarında biri olan “Bölgesel Kalkınma” konusunu tartışmaya açtığı “Kalkınmada Bölgesel Dinamikler Sempozyumu”nu Denizli’de gerçekleştirdi. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın da katıldığı toplantıda bölgesel kalkınma konusunda yazılmış en iyi üç akademik makale ödüllendirildi. TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz, bölgesel kalkınmayı sağlayacak girişimlere sinyal verilmesinin ve yoksullukla mücadele politikalarının bölgesel kalkınmayı hızlandırıcı etkiler yaratacağını söyledi.

Türkiye’nin en büyük ve en yaygın gönüllü iş dünyası örgütü olan TÜRKONFED (Türk Girişim ve İş Dünyası Federasyonu), öncelikli çalışma alanlarından bir tanesi olan bölgesel kalkınma konusunu masaya yatırdığı “Kalkınmada Bölgesel Dinamikler Sempozyumu”nu Denizli’de, Pamukkale Üniversitesi’nde gerçekleştirdi. Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü desteği ile düzenlenen sempozyumun açılış konuşmaları Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, Denizli SİAD Başkanı Mehmet Salih Başöz, TÜSİAD Bölgesel Gelişme ve İş Dünyası Kuruluşlarıyla İlişkiler Komisyonu Başkanı Muharrem Yılmaz ve TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz tarafından gerçekleştirildi.

TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz, Türkiye’nin, yüksek büyüme performansı, bölgesinde oynadığı lider rolü, reformları ve kalkınma hamlesi ile dikkat çeken bir ülke konumda olduğunu belirterek, “Türkiye’nin büyüme performansını sürdürmesi için, bölgesel farklılıkların giderilmesi ve bölgesel kalkınmaya yönelik politikaların hayata geçirilmesi gerekmektedir” dedi. Erdem Çenesiz, Türkiye’nin 2023 hedefine bölgesel kalkınma reformlarının hayata geçirilmesiyle bir adım daha yaklaşacağını vurguladı.

“Son 50 yılda bölgesel politikalar başarılı olamadı”
Erdem Çenesiz, Türkiye’nin sosyal ve ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak için hazırladıkları “Yeni Dönem Yeni Hedefler” raporunda, bölgesel kalkınma konusunu da ele aldıklarını ve bu konudaki reform önerilerini hükümet ve ilgili kurumlara sunduklarını belirtti. Çenesiz konuşmasını şöyle sürdürdü:  “Son 50 yılda bölgesel politikaların uygulanmasına yönelik çabalara rağmen, bölgesel farklılıklar, eşitsizliğin önemli bir kaynağı olmayı sürdürüyor. Bazı bölgelerde kişi başına gelir, ortalamanın çok gerisinde; işsizlik ise ürkütücü boyutlarda. Büyümede dengeli dağılım ve eşitlik maalesef sağlanamıyor. Bu farklılıkları azaltmayı hedefleyen politikaların başarılı olamadığını hep birlikte gördük.” 

“Finans, turizm, eğitim sektörleri, bölgesel kalkınmayı hızlandırır”
Erdem Çenesiz, Türkiye’de uygulanacak bölgesel politikalara ilişkin saptamalarını “Bölgesel kalkınma stratejisi, sanayi stratejisi ve ticaret politikaları ile uyumlu olmalı, uygulanacak politikalarda bölgelerin birbiriyle etkileşimi dikkate alınmalıdır. Sanayi sektörünün yanı sıra finans, turizm ve eğitim sektörleri gibi kalkınmayı hızlandıran diğer faaliyetlerden yararlanılmalıdır. Bölgede yatırımı cazip hale getirmek için altyapı iyileştirilmeli ve beşeri sermayenin niteliğini yükseltecek adımlar atılmalıdır” şeklinde sıraladı.

Erdem Çenesiz, TÜRKONFED’in bölgesel kalkınmayı sağlayacak önerileriyle ilgili olarak ise şunları söyledi: “Ulaştırma imkanları genişletilmeli ve ucuzlatılmalı, kentsel altyapı iyileştirilmeli, yatırım yeri sorunları çözülmelidir. Bölgelerde rekabet gücü yüksek sektörlerin gelişmesini kolaylaştıracak önlemler alınmalı ve komşu bölgeler arasında ekonomik faaliyetleri hızlandıracak yatırımlara öncelik verilmelidir. Komşu ülkelere sınırı olan bölgelerde sınır ticaretinin gelişimi açısından gerekli altyapı tedbirleri alınarak, sınır illeri cazibe merkezleri haline getirilmelidir.”

İşsizliğin bölgesel kalkınma için önemli bir sorun olduğundan da bahseden Çenesiz, nitelikli işgücü oranını artıracak faaliyetlerin desteklenmesi ve kadın istihdam oranının artırılması gerektiğini belirtti.

Erdem Çenesiz, bölgesel kalkınma konusunda hızlandırıcı etki yaratabilecek iki temel politika önerisinden şu sözlerle bahsetti: “Bölgesel kalkınmayı sağlayacak girişimlere sinyal verilmelidir. Bölgesel refahın hızlı biçimde artmasını sağlayacak yoksulluk ile mücadele politikaları hızlandırılmalıdır.”

“Büyümede bölgesel kalkınma öncelikli olmalı”
TÜRKONFED’in sponsorlarından ING Bank’ın Başekonomisti Sengül Dağdeviren de “Bölgesel Kalkınmada Uygulamalar ve Yeni Açılımlar” konulu oturumda bir konuşma yaptı. Dünya ekonomisinin bugün içinden geçtiği zorlu süreci bir bölgesel kalkınma sorunu olarak değerlendiren Sengül Dağdeviren, bu sorunların altında dünya ekonomisindeki dengesizliklerin yattığına işaret etti. Dağdeviren, “2000’lerin başında bu fark edildi ve sürdürülebilir büyüme için daha dengeli bir gelir/tasarruf paylaşımının gerekli olduğu düşüncesi kabul gördü. Bu süreçte gelişmekte olan ekonomiler grubunun dünya ekonomisi içindeki payı hızla arttı. IMF’nin son tahminlerine göre 2012 gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomisi içindeki paylarının eşitleneceği bir yıl olacak. Ancak bu, sorunların çözüldüğü anlamına gelmiyor. Her ülke, her bölge hala yapısal sorunlarıyla yüzleşmek zorunda” dedi.

Yakın bir zamana kadar başarılı bir bölgesel kalkınma projesi olarak nitelendirilebilecek olan Euro Bölgesi’ni de değerlendiren Dağdeviren, “Euro Bölgesi ekonomilerinin bugün siyasi krizlerle boğuşuyor olması ve durgunluğa girmiş olması bir tesadüf değil. Çünkü parasal birlik ekonomik ön koşulları sağlanmadan oluşturuldu, kendi içinde yakınsamayı güçlendiremedi ve maliye politikasında birlik sağlanamadığı sürece bölgesel birlik risk altında kalmaya devam edebilir” yorumunda bulundu.

Sengül Dağdeviren Türkiye’nin 2000 sonrası dönemde istikrar konusunda çok ciddi kazanımlar sağladığını ancak bunun gelişmiş ülkelere yakınsama konusunda sınırlı kaldığına dikkat çekerek, “Türkiye’nin gelişmiş ekonomilere yakınsaması tüm gelişmekte olan ülke gruplarına göre yavaş kalmıştır” dedi. Bu süreçte neler yapılması gerektiğine de değinen Dağdeviren, “Bir sonraki 10 yılda fark yaratmak için büyümede bölgesel kalkınmanın önceliklendirilmesinin yanı sıra bunu destekleyecek şekilde yerel inisiyatif alma ve yönlendirme kapasitesi ve güçlü merkezi koordineli yaklaşım / yönlendirme önemli olacaktır” dedi.

 En İyi Bölgesel Kalkınma Araştırmalarına Ödül
“Kalkınmada Bölgesel Dinamikler Sempozyumu”nda gün boyu düzenlenen oturumlarda, bölgesel kalkınmaya yönelik politika, strateji ve reform önerileri tartışıldı. “Bölgesel Kalkınmada Türkiye Deneyimi ve Geleceği”, “Bölgesel Kalkınmada Uygulamalar ve Yeni Açılımlar” ve “TR32 İçin Kalkınma Perspektifleri” oturumlarında Türkiye’nin önde gelen akademisyenleri bölgesel kalkınma konusunda görüş bildirdi.
Pamukkale Üniversitesi’nin ev sahiplendiğinde düzenlenen sempozyumda bölgesel kalkınma konulu en iyi üç akademik çalışma ödüllendirildi. Bilim Kurulu’nun seçimiyle belirlenen üç akademisyen, ödüllerini, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Bağcı ve TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz’den aldı.

Birincilik ödülünü “Bölgesel Kalkınmada Kamu Sermayesi ve Sosyal Altyapı: Türkiye Üzerine Bir Uygulama” çalışmalarıyla Ege Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Meneviş Uzbay Pirili ve Doç. Dr. Aykut Lenger aldı.

İkincilik Ödülü, “Türkiye’de Tarım İstihdamı ve Bölgesel Farklılıklar” çalışmasıyla Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Arş. Gör. Mehmet Can Aldan ve Prof. Dr. Erol H. Çakmak’a verildi.

Üçüncülük Ödülü ise “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma ve Büyümenin Mekânsal Ekonometrik Yöntemlerle Modellenmesi” Arş. Gör. Pelin Akçagün’e verildi.