Gizemli Ve Değerli Sandal Ağacı

Teos’un Bahçesi’nden merhaba,

Sandal ağacı denilince ilk akla gelen tütsüler olsa da gerçek bir Sandal ağacı yağını deneyimlediğinizde, çoğu kült parfümün asil dip notlarını çağrıştırdığını fark edersiniz. Hadi bu gizemli ve değerli yağı biraz tanıyalım.

Sandal ağacı yağı, başta Santalum album (Hint sandal ağacı-Beyaz sandal) ve Santalum spicatum (Avustralya sandal ağacı) olmak üzere çeşitli türlerden kesilen yongaların ve kütüklerin damıtılmasından elde edilen uçucu bir yağdır. Sandal ağacı yetişkinliğe eriştiğinde, yani gövde çevresi 45 cm'ye ulaştığında genellikle 25-30 yaşlarında hasat edilir. Ağaç ne kadar yaşlıysa, gövdesi o kadar kalın olur ve genellikle daha kaliteli uçucu yağ üretir.

Santalum album türünden elde edilen uçucu yağ, otantik sandal ağacı yağı olarak kabul edilir ve daha makbuldür. Doğu Hindistan'da doğal olarak bulunan ve yaprak dökmeyen bu ağaç, 9-15 metreye kadar büyüyebilir.

Ağacın kabuğunda yağ bulunmaz. Gövdenin orta bölümlerinde, köklerde, bazı kalın dallarda bulunur ve bu bölümlerde de hücresel yapı içinde çok sıkı bir şekilde tutunmuştur. Bu sebeple Sandal ağacının damıtılması işlemi, diğer tüm yağlardan daha uzun sürer. Olgunlaşmış bir sandal kütüğünden en verimli koşullarda bile 1000 kg’ından 30-60 kg yağ elde edilebilir. Yağın elde edilmesini zorlaştıran bu tutunma özelliği, kullanıcılar için avantaja dönüşür ve sandal ağacı dünyanın en güçlü, en belirgin, en kalıcı kokuları arasında yer alır.
Ana bileşenleri α-santalol, β-santalol olan yağın içeriği; türlere, yetiştirilen bölgeye, ağacın yaşına, hasat mevsimine ve damıtma süresinin uzunluğuna bağlıdır.

Sandal ağacı yağı, "oryantal" olarak tanımlanan kalıcı, odunsu, sıcak, zengin ve tatlı bir koku ile karakterize, hafif viskoz bir ham maddedir. Parfüm, tıraş losyonu, tütsü, cilt bakımı ve daha birçok güzel kokulu üründe odunsu çiçek kokusu için yaygın olarak kullanılır.
Menekşe, gül, sümbülteber, lavanta, karanfil, ıtır ve meşe yosunu kokularıyla iyi eşleşir. Duyusal özelliklerini tanıdıkça, sizleri mutlu eden oranları ve kombinleri tespit ettikçe daha cesur denemeler yapılabilir elbette.

Parfümeride kullanımı, yalnızca oryantal, odunsu bir koku sağlamakla kalmaz, aynı zamanda diğer koku bileşenlerinin aromatik özelliklerini de geliştirir ve korur. Teşbihte hata olmasın ama Sandal ağacının büyüme esnasında bencil olduğunu söylersem fazla abartmış olmam sanırım. Çevresindeki başka ağaçların köklerindeki besinleri almaya bayıldığından; yanında yöresinde bulunan komşularını bir süre sonra öldüren sandalın bu bencil tavrı, yağa dönüştükten sonra değişir. Formül içerisindeki komşularını destekleyen, parlatan bir sevgi pıtırcığına dönüşür adeta. Şöyle ki; Sandal ağacı yağı, formül içerisindeki üst notaların (daha hafif, daha uçucu aromalar) buharlaşma hızını yavaşlatmaya yardımcı olurken, orta notaları destekler. Uyum sağlayıcı özelliği ile diğer tüm yağların aromatik yapılarını cilalar ve gösteriş katar.

Parfümeride değerli bir dip nota ve sabitleyici (fiksatif) olarak yaygın kullanılan sandal ağacı yağı, kokunun ciltte daha uzun süre kalmasını sağlar. Bu yağı koku tuşuna damlatıp beklettiğimiz bir haftanın sonunda koku özelliklerini halen algılamak mümkündür.

Aromaterapide geleneksel kullanımı, Hindistan ve Çin'de uzun bir geçmişe sahip olan Sandal ağacı yağı, günümüzde koku tasarımlarının yanı sıra saunalarda ve ortam kokulandırmasında da yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yazının sonuna gelenler Sandal ağacı denildiğinde artık sadece tütsüleri değil sofistike parfümleri anımsıyordur diye umuyorum.

Huzur ve mutluluğunuz Sandal ağacı kokusu kadar kalıcı, bünyeniz onun kadar kuvvetli olsun dilerim.