Yazı Boyutu:
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Mustafa Moroğlu ve bir grup parlamenter, emek dünyasının kanayan yarası konumundaki sendikalaşma gerçeğini Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı.
Moroğlu, uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan sendikalaşma önündeki engeller ve bu engellerin kaldırılması için yapılacakların tespiti amacıyla TBMMde Meclis Araştırması açılması teklifinde bulundu.
Örgütlenmenin ulusal ve uluslararası metinlerle tanınmış bir hak olduğuna dikkat çeken Moroğlu, teklifinde, Anayasanın 51.Maddesi ve AİHS 11. Maddeleriyle düzenlenen sendika kurma ve bunlara serbestçe üye olma hakkına atıfta bulundu. Moroğlu, örgütlülüğün gelişmiş toplumlarda teşvik edildiğini, ancak Türkiyede işverenler açısından bir tehdit olarak algılandığını belirterek, bu durumun sendikalar açısından önemli bir engel ortaya çıkardığını kaydetti.
Sendikalı işçi sayısı % 10 bile değil
Yasalar ve uluslararası metinlerle güvence altına alınan hakların yaratılan fiili durumlarla ortadan kaldırıldığını anlatan Moroğlu, şöyle devam etti. 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa/Somada yaşanan iş cinayeti sonrasında sendikanın işverenin talep ve istekleri doğrultusunda çalıştığı, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından işçilerin taleplerini dikkate almadığı ortaya çıkmıştır. Bunun yanında sendikalaşma oranlarındaki düşüklük de dikkat çekicidir. Ocak 2014 verilerine göre Türkiyede 11 milyon 600 bin işçi bulunmaktadır. Bunların 1 milyon 96 bini yani % 9.45i sendikaya bağlıdır. Bu oran Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama % 23, OECD ülkelerindeki ise ortalama %17dir.
Moroğlu, teklif gerekçesinde gelişmiş ülkelerde metal ve maden sektörlerinde sendikalaşma oranının % 50-60 civarında iken, bu rakamın Türkiyede metal sektöründe % 15.8, madencilik iş kolunda ise % 20 dolayında olduğu verisini paylaştı.
Sendikaların varlığı güvence olamıyor
Sendikaların tüzel kişilik olarak var olması ile sendikal hak ve güvenceler sağlanamadığının altını çizen Mustafa Moroğlu, meclis araştırması teklifi gerekçesinde yer verdiği ifadelerini şöyle tamamladı:
Mevcut uygulamalar bize yine işçilerin örgütlenmesinin engellendiğini göstermektedir. Pek çok işyerinde işçiler sendikalı olduğu için işten çıkarılmaktadır. İşten çıkarılmayan işçileri ise işveren tarafından desteklenen sendikalara üye olmaları konusunda baskı görmektedir. Sonuç ise yasalarla tanınan hakların kullanımı yine işçilere sağlanamamaktadır. Bu nedenlerle yasalarla ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan sendikalaşmanın önündeki engeller ve bu engellerin kaldırılması için yapılacakların tespiti amacıyla Anayasanın 98. ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104. ve 105. maddeleri gereğince meclis araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.